Kloofdichters VPRO Tegenlicht met oa Wendy Broeders van buurthuis Heeswijkplein 10

Er loopt een kloof door Nederland tussen rijk en arm. Maar Tim ‘S Jongers heeft het liever over de kloof tussen ‘hoopvollen’ en ‘hooplozen’. Hoe kunnen we die overbruggen? Tegenlicht gaat op zoek naar mensen die beide werelden kennen: de kloofdichters.

VPRO Tegenlicht laat de kloven zien die dwars door Nederland lopen, maar vooral de mensen die die kloven proberen te dichten. Want die kloven, dat zijn er bijna teveel om op te noemen: die tussen hoger- en lageropgeleiden, tussen vaste contracten en flexwerkers, tussen huizenbezitters en huurders, tussen kansrijk en kansarm, tussen vermogend en verschuldigd.

Systemen en instituties die ooit waren opgericht om steun en hoop te bieden aan mensen in de meest benarde positie, zijn de afgelopen decennia geoliede machines geworden van geïnstitutionaliseerd wantrouwen, waar niemand na de toeslagenaffaire nog vertrouwen in heeft. Ons huidige systeem vermaalt al te vaak de hoop van al te veel mensen.

Zeker nu zich crisis op crisis stapelt en ook de middenklasse meer geconfronteerd wordt met armoede, lijkt het besef door te dringen: het moet radicaal anders. Maar hoe dan? Hoe bieden we hoop aan de hooplozen? Hoe dichten we de kloof tussen hoopvol en hooploos?

in deze uitzending van VPRO Tegenlicht↓

Tim ‘S Jongers
directeur Wiardi Beckman Stichting

Tim ‘S Jongers (1981) is directeur van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijke bureau van de Partij van de Arbeid. Hij is daarnaast ook politicoloog, bestuurskundige en publicist. In zijn werk focust hij op de kloven die door onze samenleving lopen. In de aflevering noemt hij bijvoorbeeld de ‘hoopvollen’ en de ‘hooplozen’. Hij zegt bewust ‘hooploos’ en niet ‘hopeloos’, omdat hij ervan overtuigd is dat wij deze mensen wel weer hoop kunnen bieden.

‘S Jongers weet zelf hoe het is om hooploos te zijn. Vanuit zijn ervaring schrijft hij voor onder andere de Correspondent. In 2022 verscheen zijn boek Beledigende Broccoli, waarin hij duidelijk maakt waarom goedbedoeld beleid vernederend uitpakt voor mensen met bestaansonzekerheid

Wendy Broeders
coördinator buurthuis Heeswijkplein 10

Wendy Broeders is de coördinator van Heeswijkplein 10 (HWP10), een door bewoners opgezet buurthuis in Moerwijk-Oost in Den Haag. Hun uitgangspunt is dat buurtbewoners zelf het beste weten wat de wijk echt nodig heeft.

Broeders legt de armoedeproblematiek in haar wijk uit aan de hand van de drie d’s: dom, dik en dood. Zij legt het verband tussen armoede en lagere schoolprestaties, gezondheidsproblemen zoals overgewicht, en een lagere levensverwachting. Als coördinator van het buurthuis HWP10 zet zij zich daarom in voor het welzijn van haar mede-buurtbewoners.

Albert Jan Kruiter
actieonderzoeker

Albert Jan Kruiter is mede-oprichter van Het Instituut voor Publieke Waarden. Zijn doel is om mensen beter te helpen tegen minder kosten. Hiervoor doet hij actieonderzoek: hij ontwerpt en test nieuwe interventies, om zo tot de beste oplossing te komen. Als actieonderzoeker heeft Kruiter haarscherp in het vizier waar ons bureaucratische systeem tekort schiet. Zo kwam hij tot de conclusie dat we 70 duizend euro aan zorgkosten kunnen laten verdampen met de aanschaf van een auto van drieduizend euro.

Ahmed Abdillahi
postbezorger, schrijver en filosoof

Ahmed Abdillahi is postbezorger in Rotterdam. In 1992, toen hij twaalf jaar was, vluchtte Abdillahi uit Somalië. Sinds 1998 woont hij in Rotterdam. Naast postbezorger is hij is ook filosoof: tijdens het fietsen reflecteert hij over de kloven die hij door zijn werk ziet. Onderweg van postcode naar postcode, fietst Abdillahi letterlijk over de kloof tussen arm en rijk. Ahmed zet zich in tegen woonongelijkheid en deelt zijn ideeën op Twitter en in de Rotterdamse krant Vers Beton.

Denise Harleman
activist en oprichter Collectief Kapitaal

Denise Harleman is de oprichter van Collectief Kapitaal, een organisatie die zich inzet voor bestaanszekerheid voor iedereen. Dit willen zij bereiken door middel van solidariteit: door hun gezamenlijke vermogen te delen. Met honderd deelnemers voeren zij een sociaal experiment uit: allemaal doneren zij geld om vijf Amsterdammers acht maanden lang van duizend euro per maand te voorzien. Ook Harleman heeft bestaansonzekerheid persoonlijk ondervonden en deze ervaring neemt zij mee in haar werk voor Collectief Kapitaal.

Emine Uǧur
sociaal dienstverlener en columnist

Emine Uǧur werkt sinds 2006 als sociaal dienstverlener. Als ervaringsdeskundige maakt zij zich hard voor kwetsbare groepen in de samenleving. Ze is alleenstaande moeder en schrijft tweewekelijks een veelgelezen column in dagblad Trouw. Ze heeft op Twitter ruim 45 duizend volgers, waar ze bekend is om haar ‘draadjes’. In deze draadjes werpt Uǧur licht op maatschappelijke kwesties en reflecteert ze op het publieke debat aan de hand van persoonlijke anekdotes.

Eric Steegers
gyneacoloog en onderzoeker

Eric Steegers is gynaecoloog en hoofd van de afdeling Verloskunde en Gynaecologie bij het Erasmus MC in Rotterdam. Zijn onderzoek is gericht op de ontwikkeling van het ongeboren kind. Dit doet hij als onderdeel van de Generation R-studie en de Rotterdam Predict-studie: onderzoeken in Rotterdam naar zwangere vrouwen en hun kinderen. Met de kennis uit deze onderzoeken zet Steegers zich in voor landelijke- en gemeentelijk programma’s die zich richten op zorg, vooral voor kwetsbare groepen vrouwen.

Kloofdichters gemist?
De aflevering van VPRO Tegenlicht is hier terug te kijken>>

Over de Moerwijk Coöperatie
De Moerwijk Coöperatie is een bewoners (zelf)organisatie + bewoners bedrijf + bewoners platform in 1.

Een bewoners bedrijf om de nodige werkzaamheden zelf (betaald) uit te kunnen voeren. Genoeg te doen!

Een bewoners platform om belangrijke zaken die in Moerwijk spelen en ons aan het hart gaan zichtbaar en bespreekbaar te kunnen maken.

Word lid!
Door van de Moerwijk Coöperatie lid te worden, laat je zien dat je de Moerwijk Coöperatie belangrijk vindt. Hierdoor zien de gemeente en andere instanties die ons geld (kunnen) geven dat er bij bewoners draagvlak is voor de Moerwijk Coöperatie. Een coöperatieve vereniging met 100 leden maakt al indruk, maar met meer dan 300 leden kan niemand om je heen.

Lees verder>>

Marjanne uit Moerwijk plukt letterlijk de vruchten van haar eigen ecosysteem

Mooi artikel en video over de bijzonder mooie duurzame visie op de wereld in het groot en vooral ook in het klein van 1 van de actieve leden van het Buurtteam Energierijk Moerwijk: Marjanne van Ruijven

Door Gylliano de Groot

Marjanne uit Moerwijk heeft besloten om moeder natuur een handje te helpen: ze hergebruikt jaarlijks maar liefst honderden liters afval met haar eigen ecosysteem op het balkon. Zo plukt ze letterlijk de vruchten van haar circulaire systeem, zoals ze het zelf noemt.

‘In de natuur zelf bestaat afval niet’, zegt Marjanne. ‘Alles wordt als het ware hergebruikt in een cirkel, een circulair systeem. Denk aan afgevallen bladeren die uiteindelijk bomen weer helpen groeien. Zo werkt dat ook op mijn balkon; mijn gft-afval wordt tot compost verwerkt in wormenbakken hier en zo weer opgegeten door de planten die hier zijn.’

Marjanne zou het liefst geen afval meer zien bestaan in de wereld. ‘Hoe we nu al die plastic bergen hebben en al die ellende, dat komt doordat wij zo snel dingen weggooien. Als we meer naar de maatstaven van de Aarde zouden willen leven, zouden we meer van dat afval terecht moeten laten komen in een circulaire kringloop.’

Bron: Den Haag FM

Over Buurtteam Energierijk Moerwijk
Energierijk Moerwijk is hét duurzame buurtteam van Moerwijk-Oost. Een groep enthousiaste bewoners die zich inzet voor een mooie, schone, groene buurt en een energierijk Moerwijk.

Energierijk Moerwijk
De leden van het buurtteam Energierijk Moerwijk zijn: Neeltje Dijkstra, Pepijn Kouwenhoven, Johan Apeldoorn, Marjanne van Ruijven, Rosita Raghoebar, Jolande de Koning, Wendy Broeders, Mehmet Kociak  en Bettelies Westerbeek.

Met de ondersteuning van Duurzaam Den Haag en een netwerk van deskundigen wordt een eigen energietransitie-plan gemaakt voor een aardgasvrij en groen Moerwijk-Oost. Het duurzaam maken van de buurt biedt kansen voor werkgelegenheid, wooncomfort, de samenhang in de buurt en de sfeer op straat. Daarom grijpt het buurtteam deze ontwikkelingen aan om de buurt een enorme oppepper te geven, zodat onze kinderen en kleinkinderen straks ook nog een fijne plek hebben om te leven.

Over de Moerwijk Coöperatie
De Moerwijk Coöperatie is een bewonersorganisatie + bewonersbedrijf + bewonersplatform in 1.

Een bewonersorganisatie om de bewoners te vertegenwoordigen en dingen te kunnen agenderen en al dan niet samen met de gemeente te organiseren.

Een bewonersbedrijf om de nodige werkzaamheden zelf (betaald) uit te kunnen voeren. Genoeg te doen!

Een bewonersplatform om belangrijke zaken die in Moerwijk spelen en ons aan het hart gaan zichtbaar en bespreekbaar te kunnen maken.

De Moerwijk Coöperatie is opgezet om gaten van verschillende (geld)stromen die uit de wijk weglekken te dichten: dus uitgaan van de kracht die in Moerwijk zelf zit en het talent wat we zelf in huis hebben te benutten.

Doe mee!

Commissie Leefomgeving over duurzaamheid en energietransitie

Vorige week waren een aantal raadsleden in Moerwijk om zich te laten informeren over de effecten van de energietransitie op een wijk als de onze. Maar ook over de extra aandacht die nodig is voor de gezamenlijke buurtaanpak die nu ontwikkeld wordt door Duurzaam Den Haag, Buurtteam Energierijk Moerwijk en de Moerwijk Coöperatie.

Donderdag 9 juli werden een aantal bevindingen mbt duurzaamheid en energietransitie in de commissie Leefomgeving besproken.

Tweeminutendebat
De commissie ving aan met een tweeminutendebat over windturbine. Door omwonenden wordt hinder ervaren van de windturbine aan de Vlietweg in Den Haag. Er zijn schriftelijke vragen (externe link) over gesteld en de wethouder Liesbeth van Tongeren heeft de commissie per brief (externe link) geïnformeerd over haar bezoek aan de Zeeheldenbuurt in de gemeente Leidschendam-Voorburg over dit onderwerp.

Ontwerp- Stedelijk Energieplan
In het landelijk Klimaatakkoord hebben gemeenten een regierol toegewezen gekregen bij de energietransitie. Met dit ontwerp Stedelijk Energieplan geeft de gemeente Den Haag richting aan die regierol. De commissie besprak de brief Ontwerp Stedelijk Energieplan (externe link). De commissie had vragen en opmerkingen over onder andere:

  • de vaagheid van het Stedelijk Energieplan (SEP) en de Regionale Energie Strategie (RES) en het ontbreken van heldere doelen;
  • de keuzevrijheid;
  • lokale bronnen;
  • Leiding door het Midden;
  • bewonersparticipatie;
  • de rol van de woningcorporaties;
  • warmtenetten mede in relatie tot temperaturen en volumegaranties;
  • aqua- en geothermie;
  • de toename van de kloof tussen “arme en rijke” wijken;
  • waterstof;
  • en isolatie.

Voordat er een besluit genomen kon worden was er inspreektijd en ruimte voor een aantal bewoners zoals ons bestuurslid en werkgroeplid Den Haag Klimaatadaptief Johan Apeldoorn. Zijn bijdrage is te zien en te horen vanaf 1 uur en 49 minuten.

De commissie stelde voor een werkbespreking over het Stedelijk energieplan te organiseren. De werkbespreking wordt ingepland op 3 september 2020, in de avond.

Wethouder Duurzaamheid en Energietransitie, Liesbeth van Tongeren, ging in op de vragen en opmerkingen en zegde toe de input van de commissie te verwerken in het nog te verwachten raadsvoorstel en de specifieke vragen die zijn blijven liggen schriftelijk af te doen vóór de werkbespreking van 3 september 2020.

De vergadering van de commissie Leefomgeving terugkijken?
Dat kan! De volledige vergadering is online (externe link)  terug te zien.

Download het verslag van de vergadering van de commissie Leefomgeving:

Verslag vergadering commissie Leefomgeving van 9 juli 2020

Lees ook: Raadsleden op bezoek in Moerwijk

Over het buurtteam Energierijk MoerwijkEnergierijk Moerwijk is hét duurzame buurtteam van Moerwijk-Oost. Een groep enthousiaste bewoners verenigd in de Moerwijk Coöperatie die zich inzet voor een mooie, schone, groene buurt en een energierijk Moerwijk.

Energierijk Moerwijk
De leden van het buurtteam Energierijk Moerwijk zijn: Neeltje Dijkstra, Pepijn Kouwenhoven, Johan Apeldoorn, Marjanne van Ruijven, Rosita Raghoebar, Jolande de Koning, Wendy Broeders, Mehmet Kociak en Bettelies Westerbeek.

Met de ondersteuning van Duurzaam Den Haag en een netwerk van deskundigen wordt een eigen energietransitie-plan gemaakt voor een aardgasvrij en groen Moerwijk-Oost. Het duurzaam maken van de buurt biedt kansen voor werkgelegenheid, wooncomfort, de samenhang in de buurt en de sfeer op straat. Daarom grijpt het buurtteam deze ontwikkelingen aan om de buurt een enorme oppepper te geven, zodat onze kinderen en kleinkinderen straks ook nog een fijne plek hebben om te leven.

Meer weten?
Meedoen, meehelpen of meedenken? Heb je een mooi idee dat bijdraagt aan een duurzame buurt? Vragen over hoe je energie kunt besparen of hoe je in de winter je woning warm houdt zonder aardgas? Laat het ons weten!

Contactpersoon voor buurtteam Energierijk Moerwijk is Lennart van der Linde. Lennart kun je bellen op 06 21 45 84 75, mailen via lennart@duurzaamdenhaag.nl

Moerwijkers werken zelf ideeën uit om wijk te verduurzamen

Buurtteam Energierijk Moerwijk bracht tijdens de buurtbijeenkomst Energierijk Moerwijk op maandag 4 november hun buurtgenoten bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomst over de energietransitie gingen bewoners aan de slag met diverse onderwerpen, zoals een plan voor groene balkons, koken op inductie of het aanpakken van de schimmelproblemen waar de wijk mee kampt.

Buurtbewoners werkten tijdens de door Energierijk Moerwijk en Duurzaam Den Haag georganiseerde bijeenkomst hun ideeën uit tot acties. Een greep uit deze acties is het zelf opleiden van vocht- en schimmelcoaches, het opzetten van vergroeningsacties voor portiekflats of mensen laten ervaren hoe makkelijk het is om op inductie te koken om zo hun vooroordelen weg te nemen.

Uiterlijk in 2021 moet Den Haag voor elke wijk aangeven welke keuzes gemaakt worden voor de warmtevoorziening van de toekomst en wordt besloten hoe de energietransitie in de buurten er uit gaat zien. Woningen moeten verduurzamen in de overgang naar een aardgasvrije en CO₂-neutrale toekomst. Voor Moerwijk gaat het om ruim 20.000 inwoners, waarvan veel mensen huren van de sociale woningbouwcorporaties.

Al ruim anderhalf jaar komt het buurtteam Energierijk Moerwijk maandelijks bij elkaar om activiteiten te organiseren en te ondersteunen die de buurt groener maken en die de bewoners voorbereiden op een aardgasvrije buurt. Samen met Duurzaam Den Haag is er een pilot plafondverwarming bij Team Heeswijk geweest en is de Moerwijk Coöperatie opgericht. Deze acties vinden hun oorsprong in de grote wijkbijeenkomst Energierijk Moerwijk op 5 november 2018. Hier werden bewoners gevraagd naar hun ideeën voor een mooiere buurt. Veel van deze ideeën zijn dus inmiddels gerealiseerd!

Johan Apeldoorn, lid van buurtteam Energierijk Moerwijk en bestuurslid van de Moerwijk Coöperatie: ‘Het was een ontzettend mooie avond. Ik heb heel veel verschillende ideeën gehoord waar we echt wat mee kunnen en die een positieve invloed op de wijk gaan hebben. We kunnen niet wachten om ermee aan de slag te gaan!’

Deelnemers waren na afloop erg te spreken over de bijeenkomst: ‘Er was heel veel energie, mensen waren optimistisch, maar ook realistisch. Het gevoel dat het anders kan en dat we zelf verandering teweeg kunnen brengen overheerste.’ .

Lennart van der Linde, projectleider bij Duurzaam Den Haag en buurtman in Moerwijk-Oost: ‘Het was een mooie, levendige avond met veel concrete voorstellen voor een duurzamer Moerwijk. Het buurtteam gaat de komende maanden aan de slag met de uitwerking. En het buurtteam is heel blij met de versterking van een paar nieuwe actieve buurtbewoners!

Nieuwe Energie en Groen in de Buurt
Moerwijk-Oost is een van de drie buurten waar stichting Duurzaam Den Haag aan het project Nieuwe Energie en Groen in de Buurt werkt. De stichting ondersteunt een team van bewoners (in deze buurt is dat Energierijk Moerwijk), dat werkt aan een wijkplan om hun buurt aardgasvrij en groen te maken met de wensen en behoeften van de buurtbewoners als uitgangspunt.

Over de Moerwijk Coöperatie
De Moerwijk Coöperatie is een coöperatieve Bewonersorganisatie, Bewonersbedrijf en Bewonersplatform in 1 en is opgezet om gaten van verschillende (geld)stromen die uit de wijk weglekken te dichten: dus uitgaan van de kracht die in Moerwijk zelf zit.