Tag: Marjanne van Ruijven

Marjanne uit Moerwijk plukt letterlijk de vruchten van haar eigen ecosysteem

Mooi artikel en video over de bijzonder mooie duurzame visie op de wereld in het groot en vooral ook in het klein van 1 van de actieve leden van het Buurtteam Energierijk Moerwijk: Marjanne van Ruijven

Door Gylliano de Groot

Marjanne uit Moerwijk heeft besloten om moeder natuur een handje te helpen: ze hergebruikt jaarlijks maar liefst honderden liters afval met haar eigen ecosysteem op het balkon. Zo plukt ze letterlijk de vruchten van haar circulaire systeem, zoals ze het zelf noemt.

‘In de natuur zelf bestaat afval niet’, zegt Marjanne. ‘Alles wordt als het ware hergebruikt in een cirkel, een circulair systeem. Denk aan afgevallen bladeren die uiteindelijk bomen weer helpen groeien. Zo werkt dat ook op mijn balkon; mijn gft-afval wordt tot compost verwerkt in wormenbakken hier en zo weer opgegeten door de planten die hier zijn.’

Marjanne zou het liefst geen afval meer zien bestaan in de wereld. ‘Hoe we nu al die plastic bergen hebben en al die ellende, dat komt doordat wij zo snel dingen weggooien. Als we meer naar de maatstaven van de Aarde zouden willen leven, zouden we meer van dat afval terecht moeten laten komen in een circulaire kringloop.’

Bron: Den Haag FM

Over Buurtteam Energierijk Moerwijk
Energierijk Moerwijk is hét duurzame buurtteam van Moerwijk-Oost. Een groep enthousiaste bewoners die zich inzet voor een mooie, schone, groene buurt en een energierijk Moerwijk.

Energierijk Moerwijk
De leden van het buurtteam Energierijk Moerwijk zijn: Neeltje Dijkstra, Pepijn Kouwenhoven, Johan Apeldoorn, Marjanne van Ruijven, Rosita Raghoebar, Jolande de Koning, Wendy Broeders, Mehmet Kociak  en Bettelies Westerbeek.

Met de ondersteuning van Duurzaam Den Haag en een netwerk van deskundigen wordt een eigen energietransitie-plan gemaakt voor een aardgasvrij en groen Moerwijk-Oost. Het duurzaam maken van de buurt biedt kansen voor werkgelegenheid, wooncomfort, de samenhang in de buurt en de sfeer op straat. Daarom grijpt het buurtteam deze ontwikkelingen aan om de buurt een enorme oppepper te geven, zodat onze kinderen en kleinkinderen straks ook nog een fijne plek hebben om te leven.

Over de Moerwijk Coöperatie
De Moerwijk Coöperatie is een bewonersorganisatie + bewonersbedrijf + bewonersplatform in 1.

Een bewonersorganisatie om de bewoners te vertegenwoordigen en dingen te kunnen agenderen en al dan niet samen met de gemeente te organiseren.

Een bewonersbedrijf om de nodige werkzaamheden zelf (betaald) uit te kunnen voeren. Genoeg te doen!

Een bewonersplatform om belangrijke zaken die in Moerwijk spelen en ons aan het hart gaan zichtbaar en bespreekbaar te kunnen maken.

De Moerwijk Coöperatie is opgezet om gaten van verschillende (geld)stromen die uit de wijk weglekken te dichten: dus uitgaan van de kracht die in Moerwijk zelf zit en het talent wat we zelf in huis hebben te benutten.

Doe mee!

Commissie Leefomgeving over duurzaamheid en energietransitie

Vorige week waren een aantal raadsleden in Moerwijk om zich te laten informeren over de effecten van de energietransitie op een wijk als de onze. Maar ook over de extra aandacht die nodig is voor de gezamenlijke buurtaanpak die nu ontwikkeld wordt door Duurzaam Den Haag, Buurtteam Energierijk Moerwijk en de Moerwijk Coöperatie.

Donderdag 9 juli werden een aantal bevindingen mbt duurzaamheid en energietransitie in de commissie Leefomgeving besproken.

Tweeminutendebat
De commissie ving aan met een tweeminutendebat over windturbine. Door omwonenden wordt hinder ervaren van de windturbine aan de Vlietweg in Den Haag. Er zijn schriftelijke vragen (externe link) over gesteld en de wethouder Liesbeth van Tongeren heeft de commissie per brief (externe link) geïnformeerd over haar bezoek aan de Zeeheldenbuurt in de gemeente Leidschendam-Voorburg over dit onderwerp.

Ontwerp- Stedelijk Energieplan
In het landelijk Klimaatakkoord hebben gemeenten een regierol toegewezen gekregen bij de energietransitie. Met dit ontwerp Stedelijk Energieplan geeft de gemeente Den Haag richting aan die regierol. De commissie besprak de brief Ontwerp Stedelijk Energieplan (externe link). De commissie had vragen en opmerkingen over onder andere:

  • de vaagheid van het Stedelijk Energieplan (SEP) en de Regionale Energie Strategie (RES) en het ontbreken van heldere doelen;
  • de keuzevrijheid;
  • lokale bronnen;
  • Leiding door het Midden;
  • bewonersparticipatie;
  • de rol van de woningcorporaties;
  • warmtenetten mede in relatie tot temperaturen en volumegaranties;
  • aqua- en geothermie;
  • de toename van de kloof tussen “arme en rijke” wijken;
  • waterstof;
  • en isolatie.

Voordat er een besluit genomen kon worden was er inspreektijd en ruimte voor een aantal bewoners zoals ons bestuurslid en werkgroeplid Den Haag Klimaatadaptief Johan Apeldoorn. Zijn bijdrage is te zien en te horen vanaf 1 uur en 49 minuten.

De commissie stelde voor een werkbespreking over het Stedelijk energieplan te organiseren. De werkbespreking wordt ingepland op 3 september 2020, in de avond.

Wethouder Duurzaamheid en Energietransitie, Liesbeth van Tongeren, ging in op de vragen en opmerkingen en zegde toe de input van de commissie te verwerken in het nog te verwachten raadsvoorstel en de specifieke vragen die zijn blijven liggen schriftelijk af te doen vóór de werkbespreking van 3 september 2020.

De vergadering van de commissie Leefomgeving terugkijken?
Dat kan! De volledige vergadering is online (externe link)  terug te zien.

Download het verslag van de vergadering van de commissie Leefomgeving:

Verslag vergadering commissie Leefomgeving van 9 juli 2020

Lees ook: Raadsleden op bezoek in Moerwijk

Over het buurtteam Energierijk MoerwijkEnergierijk Moerwijk is hét duurzame buurtteam van Moerwijk-Oost. Een groep enthousiaste bewoners verenigd in de Moerwijk Coöperatie die zich inzet voor een mooie, schone, groene buurt en een energierijk Moerwijk.

Energierijk Moerwijk
De leden van het buurtteam Energierijk Moerwijk zijn: Neeltje Dijkstra, Pepijn Kouwenhoven, Johan Apeldoorn, Marjanne van Ruijven, Rosita Raghoebar, Jolande de Koning, Wendy Broeders, Mehmet Kociak en Bettelies Westerbeek.

Met de ondersteuning van Duurzaam Den Haag en een netwerk van deskundigen wordt een eigen energietransitie-plan gemaakt voor een aardgasvrij en groen Moerwijk-Oost. Het duurzaam maken van de buurt biedt kansen voor werkgelegenheid, wooncomfort, de samenhang in de buurt en de sfeer op straat. Daarom grijpt het buurtteam deze ontwikkelingen aan om de buurt een enorme oppepper te geven, zodat onze kinderen en kleinkinderen straks ook nog een fijne plek hebben om te leven.

Meer weten?
Meedoen, meehelpen of meedenken? Heb je een mooi idee dat bijdraagt aan een duurzame buurt? Vragen over hoe je energie kunt besparen of hoe je in de winter je woning warm houdt zonder aardgas? Laat het ons weten!

Contactpersoon voor buurtteam Energierijk Moerwijk is Lennart van der Linde. Lennart kun je bellen op 06 21 45 84 75, mailen via lennart@duurzaamdenhaag.nl

Energierijk Moerwijk werkt aan energietransitie-plan

‘Moerwijk heeft veel te winnen bij de energietransitie’ 
Dat Moerwijk veel te winnen heeft bij de energietransitie is voor de leden van het team van Energierijk Moerwijk, een samenwerking van Duurzaam Den Haag en de Moerwijk Coöperatie, wel duidelijk. Hieronder het artikel wat in de Stadskrant van Mei 2020 verscheen

Hoe komt Moerwijk aan warmte als de gaskraan definitief dicht gaat? Wat voor mogelijkheden zijn er om een eigen energietransitie vorm te geven?Eén waar Moerwijk zelf in plaats van alleen de Gemeente Den Haag wat wijzer van wordt? Bewoners hebben er onderzoek naar laten doen. De oplossing ligt verassend dicht bij huis. Eind 2020 presenteert Energierijk Moerwijk een eigen warmteplan.

Een enorme klus, maar ook een enorme kans. Moerwijk kan veel baat hebben bij de energietransitie, maar dan moeten de bewoners er wel actief bij betrokken worden. Johan Apeldoorn van team Energierijk Moerwijk (een samenwerking van Duurzaam Den Haag en de Moerwijk Coöperatie) geeft een voorbeeld. ‘Het gaat om veel werk zoals aanpassen van cv-verwarmingssystemen in de woningen en isoleren. Buiten de woningen gaat het om collectieve voorzieningen als: warmtenetten, warmteopslag en  heel veel panelen op de daken. Dat werk moeten we zoveel mogelijk laten doen door lokale ondernemers. Net als het toekomstige beheer en onderhoud van de installaties. Het bewonersbedrijf van de Moerwijk Coöperatie zou dit kunnen oppakken. Bewoners die nu moeilijk aan werk komen, krijgen zo de kans op een baan met toekomst.’

Sinds kort wordt al proefgedraaid met het project Buurttalent. Een groep bewoners volgt een opleiding tot burenhulp, adviseur duurzaam wonen of schimmelcoach. Ze gaan bij mensen thuis kleine klussen uitvoeren en geven tips over energie besparen en het tegengaan van vocht en schimmel. Het plan is geboren bij de Moerwijk Coöperatie, die het nu uitvoert samen met Duurzaam Den Haag. Sinds 2018 werken actieve bewoners en Duurzaam Den Haag aan een aardgasvrije, groene en sociaal sterke wijk. Dit project Nieuwe Energie en Groen in de Buurt heeft een looptijd van 10 jaar en in  2019 heeft de Moerwijk Coöperatie zich erbij aangesloten.

Eigen warmte
Bovenaan de agenda staat nu het warmteplan voor een aardgasvrije toekomst dat eind 2020 klaar moet zijn. In opdracht van het team Energierijk Moerwijk heeft het Haagse bureau CMAG onderzoek gedaan naar nieuwe warmtebronnen. Wat is de conclusie? ‘De meest duurzame oplossing is een lokaal warmtenet met water van circa 20 ºC. In de woning brengt een elektrische warmtepomp de temperatuur op 40/45 ºC voor de centrale verwarming.’

Waar komt de warmte vandaan? ‘Onze platte daken zijn heel geschikt voor PVT-zonnepanelen die elektriciteit opwekken én tegelijkertijd water verwarmen. In de zomer wordt de warmte opgeslagen in de bodem om in de winter te gebruiken voor de centrale verwarming. Ook een interessante warmtebron is de grote afvoerpijp van de rioolwaterzuivering uit de Harnaschpolder die langs het Zuiderpark loopt. Daar stroomt permanent relatief warm water door naar zee. Eeuwig zonde dat daar niets mee gebeurd. Het klinkt allemaal heel ingewikkeld, maar dit zijn bestaande en bewezen technieken. We maken een kenniswebsite om alles in begrijpelijke taal uit te leggen. Bewoners moeten snappen waar het om gaat.’

Gelijke lasten
Het eerste wat gebeuren moet, is zorgen dat geen energie verloren gaat. ‘Ik woon zelf in een goed geïsoleerde flat, maar andere flats zijn zo lek als een mandje. De warmte vliegt er aan alle kanten uit. Een lage-temperatuur-cv werkt alleen in een goed geïsoleerd huis. Isoleren bespaart energie, zorgt voor meer wooncomfort en levert bovendien veel werk op.’

Het team Energierijk Moerwijk ziet kans de energietransitie te gebruiken als een hefboom voor een algehele verbetering van de wijk: meer werk, meer wooncomfort, meer groen en meer saamhorigheid. ‘Maar wel bij gelijkblijvende lasten!’ voegt Johan eraan toe. ‘Mensen hebben hier lage inkomens waar ze nu vaak al amper van kunnen rondkomen. Als de lasten stijgen, ben je de steun voor de energietransitie meteen kwijt.’     

De uitsmijter bewaart Johan voor het laatst: “Voor elke wijk is er een participatie-traject. Dit is heel mooi, maar voor huurders bij woningcorporaties is er pas sprake van echte participatie, als zij mede-eigenaar kunnen worden van het duurzame energiesysteem. Dit kan bijvoorbeeld via een wijk energie coöperatie met voorfinanciering door de overheid. Die strooit al jarenlang met geld. Laat het nu maar eens rechtstreeks naar de burger gaan!”

Zie ook

Artikel Energierijk Moerwijk in Stadskrant 5 van de Gemeente Den Haag

Programmaplan Energietransitie van de Gemeente Den Haag

Over Energierijk Moerwijk

Over Duurzaam Den Haag

Over de Moerwijk Coöperatie 

Moerwijkers werken zelf ideeën uit om wijk te verduurzamen

Buurtteam Energierijk Moerwijk bracht tijdens de buurtbijeenkomst Energierijk Moerwijk op maandag 4 november hun buurtgenoten bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomst over de energietransitie gingen bewoners aan de slag met diverse onderwerpen, zoals een plan voor groene balkons, koken op inductie of het aanpakken van de schimmelproblemen waar de wijk mee kampt.

Buurtbewoners werkten tijdens de door Energierijk Moerwijk en Duurzaam Den Haag georganiseerde bijeenkomst hun ideeën uit tot acties. Een greep uit deze acties is het zelf opleiden van vocht- en schimmelcoaches, het opzetten van vergroeningsacties voor portiekflats of mensen laten ervaren hoe makkelijk het is om op inductie te koken om zo hun vooroordelen weg te nemen.

Uiterlijk in 2021 moet Den Haag voor elke wijk aangeven welke keuzes gemaakt worden voor de warmtevoorziening van de toekomst en wordt besloten hoe de energietransitie in de buurten er uit gaat zien. Woningen moeten verduurzamen in de overgang naar een aardgasvrije en CO₂-neutrale toekomst. Voor Moerwijk gaat het om ruim 20.000 inwoners, waarvan veel mensen huren van de sociale woningbouwcorporaties.

Al ruim anderhalf jaar komt het buurtteam Energierijk Moerwijk maandelijks bij elkaar om activiteiten te organiseren en te ondersteunen die de buurt groener maken en die de bewoners voorbereiden op een aardgasvrije buurt. Samen met Duurzaam Den Haag is er een pilot plafondverwarming bij Team Heeswijk geweest en is de Moerwijk Coöperatie opgericht. Deze acties vinden hun oorsprong in de grote wijkbijeenkomst Energierijk Moerwijk op 5 november 2018. Hier werden bewoners gevraagd naar hun ideeën voor een mooiere buurt. Veel van deze ideeën zijn dus inmiddels gerealiseerd!

Johan Apeldoorn, lid van buurtteam Energierijk Moerwijk en bestuurslid van de Moerwijk Coöperatie: ‘Het was een ontzettend mooie avond. Ik heb heel veel verschillende ideeën gehoord waar we echt wat mee kunnen en die een positieve invloed op de wijk gaan hebben. We kunnen niet wachten om ermee aan de slag te gaan!’

Deelnemers waren na afloop erg te spreken over de bijeenkomst: ‘Er was heel veel energie, mensen waren optimistisch, maar ook realistisch. Het gevoel dat het anders kan en dat we zelf verandering teweeg kunnen brengen overheerste.’ .

Lennart van der Linde, projectleider bij Duurzaam Den Haag en buurtman in Moerwijk-Oost: ‘Het was een mooie, levendige avond met veel concrete voorstellen voor een duurzamer Moerwijk. Het buurtteam gaat de komende maanden aan de slag met de uitwerking. En het buurtteam is heel blij met de versterking van een paar nieuwe actieve buurtbewoners!’

Nieuwe Energie en Groen in de Buurt
Moerwijk-Oost is een van de drie buurten waar stichting Duurzaam Den Haag aan het project Nieuwe Energie en Groen in de Buurt werkt. De stichting ondersteunt een team van bewoners (in deze buurt is dat Energierijk Moerwijk), dat werkt aan een wijkplan om hun buurt aardgasvrij en groen te maken met de wensen en behoeften van de buurtbewoners als uitgangspunt.

Over de Moerwijk Coöperatie
De Moerwijk Coöperatie is een coöperatieve Bewonersorganisatie, Bewonersbedrijf en Bewonersplatform in 1 en is opgezet om gaten van verschillende (geld)stromen die uit de wijk weglekken te dichten: dus uitgaan van de kracht die in Moerwijk zelf zit.