‘Moerwijk heeft veel te winnen bij de energietransitie’
Dat Moerwijk veel te winnen heeft bij de energietransitie is voor de leden van het team van Energierijk Moerwijk, een samenwerking van Duurzaam Den Haag en de Moerwijk Coöperatie, wel duidelijk. Hieronder het artikel wat in de Stadskrant van Mei 2020 verscheen
Hoe komt Moerwijk aan warmte als de gaskraan definitief dicht gaat? Wat voor mogelijkheden zijn er om een eigen energietransitie vorm te geven?Eén waar Moerwijk zelf in plaats van alleen de Gemeente Den Haag wat wijzer van wordt? Bewoners hebben er onderzoek naar laten doen. De oplossing ligt verassend dicht bij huis. Eind 2020 presenteert Energierijk Moerwijk een eigen warmteplan.
Een enorme klus, maar ook een enorme kans. Moerwijk kan veel baat hebben bij de energietransitie, maar dan moeten de bewoners er wel actief bij betrokken worden. Johan Apeldoorn van team Energierijk Moerwijk (een samenwerking van Duurzaam Den Haag en de Moerwijk Coöperatie) geeft een voorbeeld. ‘Het gaat om veel werk zoals aanpassen van cv-verwarmingssystemen in de woningen en isoleren. Buiten de woningen gaat het om collectieve voorzieningen als: warmtenetten, warmteopslag en heel veel panelen op de daken. Dat werk moeten we zoveel mogelijk laten doen door lokale ondernemers. Net als het toekomstige beheer en onderhoud van de installaties. Het bewonersbedrijf van de Moerwijk Coöperatie zou dit kunnen oppakken. Bewoners die nu moeilijk aan werk komen, krijgen zo de kans op een baan met toekomst.’
Sinds kort wordt al proefgedraaid met het project Buurttalent. Een groep bewoners volgt een opleiding tot burenhulp, adviseur duurzaam wonen of schimmelcoach. Ze gaan bij mensen thuis kleine klussen uitvoeren en geven tips over energie besparen en het tegengaan van vocht en schimmel. Het plan is geboren bij de Moerwijk Coöperatie, die het nu uitvoert samen met Duurzaam Den Haag. Sinds 2018 werken actieve bewoners en Duurzaam Den Haag aan een aardgasvrije, groene en sociaal sterke wijk. Dit project Nieuwe Energie en Groen in de Buurt heeft een looptijd van 10 jaar en in 2019 heeft de Moerwijk Coöperatie zich erbij aangesloten.
Eigen warmte
Bovenaan de agenda staat nu het warmteplan voor een aardgasvrije toekomst dat eind 2020 klaar moet zijn. In opdracht van het team Energierijk Moerwijk heeft het Haagse bureau CMAG onderzoek gedaan naar nieuwe warmtebronnen. Wat is de conclusie? ‘De meest duurzame oplossing is een lokaal warmtenet met water van circa 20 ºC. In de woning brengt een elektrische warmtepomp de temperatuur op 40/45 ºC voor de centrale verwarming.’
Waar komt de warmte vandaan? ‘Onze platte daken zijn heel geschikt voor PVT-zonnepanelen die elektriciteit opwekken én tegelijkertijd water verwarmen. In de zomer wordt de warmte opgeslagen in de bodem om in de winter te gebruiken voor de centrale verwarming. Ook een interessante warmtebron is de grote afvoerpijp van de rioolwaterzuivering uit de Harnaschpolder die langs het Zuiderpark loopt. Daar stroomt permanent relatief warm water door naar zee. Eeuwig zonde dat daar niets mee gebeurd. Het klinkt allemaal heel ingewikkeld, maar dit zijn bestaande en bewezen technieken. We maken een kenniswebsite om alles in begrijpelijke taal uit te leggen. Bewoners moeten snappen waar het om gaat.’
Gelijke lasten
Het eerste wat gebeuren moet, is zorgen dat geen energie verloren gaat. ‘Ik woon zelf in een goed geïsoleerde flat, maar andere flats zijn zo lek als een mandje. De warmte vliegt er aan alle kanten uit. Een lage-temperatuur-cv werkt alleen in een goed geïsoleerd huis. Isoleren bespaart energie, zorgt voor meer wooncomfort en levert bovendien veel werk op.’
Het team Energierijk Moerwijk ziet kans de energietransitie te gebruiken als een hefboom voor een algehele verbetering van de wijk: meer werk, meer wooncomfort, meer groen en meer saamhorigheid. ‘Maar wel bij gelijkblijvende lasten!’ voegt Johan eraan toe. ‘Mensen hebben hier lage inkomens waar ze nu vaak al amper van kunnen rondkomen. Als de lasten stijgen, ben je de steun voor de energietransitie meteen kwijt.’
De uitsmijter bewaart Johan voor het laatst: “Voor elke wijk is er een participatie-traject. Dit is heel mooi, maar voor huurders bij woningcorporaties is er pas sprake van echte participatie, als zij mede-eigenaar kunnen worden van het duurzame energiesysteem. Dit kan bijvoorbeeld via een wijk energie coöperatie met voorfinanciering door de overheid. Die strooit al jarenlang met geld. Laat het nu maar eens rechtstreeks naar de burger gaan!”
Zie ook
Artikel Energierijk Moerwijk in Stadskrant 5 van de Gemeente Den Haag
Programmaplan Energietransitie van de Gemeente Den Haag
Over Energierijk Moerwijk
Over Duurzaam Den Haag
Over de Moerwijk Coöperatie
