Help ons Moerwijk door de coronacrisis heen te helpen! Gestart als hulpactie voor de Voedselbank hier, is de Corona Hulp Actie Moerwijk inmiddels uitgegroeid tot een grootschalig initiatief waarmee we wekelijks circa 300 gezinnen in Moerwijk aan eten helpen. Dat zijn 300 gezinnen die net niet voor hulp van Voedselbank Haaglanden in aanmerking komen. En daar is geld voor nodig. Denk bijvoorbeeld aan het inkopen van de verse ingrediënten voor de maaltijden, de bakjes, labels, het verpakkingsmateriaal en het transport. Doneer dmv iDeal veilig en snel op Geef.nl!
Met jouw hulp kunnen we Corona Hulp Actie in Moerwijk voorzetten en blijven verlenen aan de mensen die het echt nodig hebben.
Help ons de meest verwaarloosde wijk van Nederland door de coronacrisis heen te helpen!
Geef en Doneer aan de Voedselbank Moerwijk. Geef en doneer eenvoudig, veilig en snel aan dit project met iDeal via Geef.nl
Het geld komt op een speciale rekening van de steunstichting en het geld zal gebruikt worden voor de Coronahulp in Moerwijk. Stichting Pionieren in Moerwijk heeft een ANBI status en giften zijn daarom aftrekbaar.
Geef je liever praktisch? Naast handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook je talenten als vrijwilliger van harte welkom.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar [email protected] Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar [email protected] Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar [email protected]
Geef en Doneer aan de Voedselbank Moerwijk. Geef en doneer eenvoudig, veilig en snel aan dit project met iDeal via Geef.nl
Geef en Doneer aan de Corona Hulp Actie Moerwijk. Geef en doneer eenvoudig, veilig en snel aan dit project met iDeal via Geef.nl
Geef en Doneer aan Maaltijden voor Moerwijk Geef en doneer eenvoudig, veilig en snel aan dit project met iDeal via Geef.nl
Over de Moerwijk Cooperatie Voor wie ons nog niet kent. De Moerwijk Coöperatie is een bewonersorganisatie + bewonersbedrijf + bewonersplatform in 1.
Een bewonersorganisatie om de bewoners te vertegenwoordigen en dingen te kunnen agenderen en al dan niet samen met de gemeente te organiseren.
Een bewonersbedrijf om de nodige werkzaamheden zelf (betaald) uit te kunnen voeren. Genoeg te doen!
Een bewonersplatform om belangrijke zaken die in Moerwijk spelen en ons aan het hart gaan zichtbaar en bespreekbaar te kunnen maken.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar [email protected] Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar [email protected] Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar [email protected]
Maandag 16 november 2020 heeft GGD Haaglanden haar negende en tiende corona testlocatie in de regio geopend
In Den Haag Laak aan de Jan van Beersstraat in een 12 meter lange bus, bij de huisnummers 57-73, bij parkeermeter 2246, ter hoogte van voetbalclub H.V.V. Laakkwartier. Plan je route >>
En in Escamp op de parkeerplaats van het Rode Kruis aan de Zilverstraat 2. Mensen met koorts of luchtwegklachten (zoals hoesten of keelpijn) kunnen zich hier gratis laten testen op het coronavirus. Plan je route >>
De beide locaties zijn gekozen vanwege de centrale ligging in stadsdeel Laak en in stadsdeel Escamp. Ze zijn goed bereikbaar voor voetgangers, fietsers, mindervalide-voertuigen en auto’s.
De locaties zijn geopend van maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur, afhankelijk van de drukte.
Bij voorkeur komen mensen op afspraak naar de testlocatie. Als mensen spontaan langskomen bij testlocatie Laak, dan worden zij getest, als dat op dat moment mogelijk is qua capaciteit. De bus in Laak is een experiment voor twee weken, met daarna optie tot verlenging.
De testlocaties zijn een nauwe samenwerking tussen GGD Haaglanden, Rode Kruis en de gemeente Den Haag.
Testlocaties regio Haaglanden De coronatest bus in stadsdeel Laak en de coronatest locatie in stadsdeel Escamp zijn twee van de in totaal tien testlocaties in regio Haaglanden. De GGD heeft haar testcapaciteit de afgelopen tijd flink opgeschaald. Hierdoor kunnen mensen die ’s ochtends een afspraak maken voor een coronatest, dezelfde dag terecht bij een testlocatie in regio Haaglanden. De andere testlocaties liggen in Den Haag centrum, bij HMC locatie Bronovo in Den Haag, bij Aegon op de grens van Den Haag en Leidschendam-Voorburg, in Naaldwijk, in Nootdorp, in Delft, in Zoetermeer en in Rijswijk. Zo zorgen we dat het testen laagdrempelig is voor iedereen in de regio met gezondheidsklachten.
Aanmelden voor een test Aanmelden voor een gratis test is bij voorkeur op afspraak, zodat u snel terecht kunt bij een testlocatie in de regio. Dit kan zowel telefonisch als online.
Telefoon: Maak een afspraak via het landelijke nummer: 0800-1202.
Regels voor testen en thuisblijven bij klachten Iedereen met corona-gerelateerde klachten heeft blijft thuis en laat zich testen op het coronavirus. Zo kunnen mensen die in contact zijn geweest met een patiënt snel gewaarschuwd worden en maatregelen treffen om het virus niet verder te verspreiden. En mensen die positief testen op corona kunnen maatregelen treffen waardoor ze het virus niet verder verspreiden. Kleine kinderen en kinderen die op de basisschool zitten hoeven niet getest te worden als ze klachten hebben. Is uw kind erg ziek? Neem dan contact op met de huisarts. Die kan besluiten uw kind toch te testen. Ook kinderen die klachten krijgen nadat ze in contact zijn geweest met iemand met corona kunnen getest worden.
Heb je vragen over of wil je coronahulp aanbieden? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar [email protected] Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar [email protected] Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar [email protected]
Woon je in Moerwijk en heb je behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met:
Omid. : Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar [email protected]
Meer nieuws over en vanuit Moerwijk lezen? Weten wat er speelt in onze wijk? Kijk dan ook even op www.MijnMoerwijk.nl
De Volkskrant schreef al eerder een goed artikel over de uitdagingen waar wijken als Moerwijk voor staan. Toen ging het over de Regiodeal en waarom die nodig was. Dit keer gaat het over waarom het nodig is om te investeren in de gezondheid van bewoners van arme wijk als de onze. Mocht je wethouder Kavita Parbhudwyal tegenkomen, na het lezen van dit artikel dan weet je wat je haar moet vragen.. GELD
De gezondheidsverschillen tussen bewoners van ‘goede’ en ‘slechte’ wijken zijn gigantisch. Lageropgeleiden leven maar liefst 15 jaar minder in goede gezondheid dan hogeropgeleiden. De ongelijkheid groeit, en de coronacrisis maakt dat nog eens erger. Waarom wordt er niet veel meer ingezet op preventie?
Morgen is Angeliques grote dag. Een anonieme weldoener heeft haar een nieuwe vloer geschonken en zal ervoor zorgen dat haar flatje in de Haagse Moerwijk er straks weer schimmelvrij en strak geverfd bij ligt. Ook krijgt ze een nieuwe voordeur. Dat is hard nodig, de huidige is door haar ex vernield. Hij sloeg niet alleen op de deuren trouwens, vertelt ze in één moeite door.
Angelique, een vrouw van middelbare leeftijd, kan de bescheiden home make-over niet zelf betalen. Een baan heeft ze niet, schulden wel, ‘want ze maken het voor mensen zoals ik veel te makkelijk om dingen te bestellen’.
Over die schulden heeft ze dan weer zorgen. Zo vindt haar bewindvoerder haar KPN-abonnement, waardoor zij televisie kan kijken en haar dochter op internet kan, te duur. Maar hoe moet het dan met het schoolwerk van haar dochter?
Daar denkt ze nu even niet aan, in de wijkwinkel, waar bewoners een gratis maaltijd kunnen krijgen en kunnen afspreken wie voor wie kan koken, als bij de buren het weekgeld – 30 euro is niet ongewoon – op is. Nu straalt ze bij de gedachte aan nieuw laminaat.
De laagste huren van de stad Mensen zoals Angelique zijn er veel in Moerwijk, een van de armste wijken van Den Haag, van heel Nederland zelfs. Gebouwd na de Tweede Wereldoorlog, veel portiekwoningen van drie etages hoog, met het bouwgruis van de bombardementen in het beton.
Moerwijk heeft al jaren de laagste huren van de stad, dus trekt het mensen aan met verslavingsproblemen, met psychiatrische problemen, met schuldenproblemen. En wie het kan betalen, gaat juist uit Moerwijk weg. De vergelijking met een afvoerputje is dan snel gemaakt.
Naast een van de armste wijken is Moerwijk ook een van de ongezondste wijken van Nederland. Huisarts Amanda de Glanville heeft inmiddels een goede band met de medisch specialisten in de stad. Ze moet immers vaak overleggen over de patiënten die ze naar de ziekenhuizen doorverwijst.
Wat ze in haar praktijk ziet: ‘Veel ellende, veel acute zorg. Mensen kampen met overgewicht, suikerziekte, longkanker, atriumfibrilleren en vaak psychiatrische aandoeningen. Hart- en vaatziekten komen hier even vaak voor als in Bulgarije, een land waar de gezondheid ver achterloopt op het Europees gemiddelde. Waar elders in Den Haag mensen gezondheidsklachten krijgen vanaf hun 70ste, zijn mensen hier met 55 al echt oud.’
Die combinatie van sociaal-economische problemen en gezondheidsproblemen is geen toeval.
Moerwijk, in Den Haag, is een van de armste wijken van Nederland. Beeld Arie Kievit
Het probleem De gezondheidsverschillen tussen mensen in de ‘goede’ wijken en de ‘slechte’ wijken zijn gigantisch. Het CBS zocht het uit: Nederlanders met als hoogst genoten opleiding het vmbo leven ruim zes jaar korter dan hoogopgeleiden. Bovendien leven zij bijna vijftien jaar minder in goede gezondheid dan hun medeburgers die hbo of universiteit hebben gedaan.
Laagopgeleide Nederlanders hebben bijna zes keer zo vaak diabetes, twee tot drie keer zo vaak de longziekte COPD, hebben ruim twee keer zo vaak last van chronische stress, angst of depressie, ruim tweeënhalf keer zo vaak obesitas.
En dan sterven baby’s in armere wijken ook nog veel vaker voor de geboorte dan in de rijke delen van de stad.
De gezondheidsverschillen zijn niet nieuw, zegt Jochen Mierau, hoogleraar economie van de Volksgezondheid aan de Rijksuniversiteit Groningen en wetenschappelijk directeur van de Aletta Jacobs School of Public Health. ‘Dit weten we al sinds de eerste studies hiernaar van eind jaren zeventig in Engeland.’ Daar bleek onder ambtenaren: hoe lager de salarisschaal, hoe slechter de gezondheid. Mierau: ‘Of je nu kijkt naar inkomen, opleidingsniveau of op wijkniveau, dat maakt niet zoveel uit. Altijd blijkt dat gezondheid en sociaal-economische status met elkaar samenhangen.’
In arme wijken roken de bewoners vaker, bewegen ze minder, hebben ze vaker overgewicht. Interessante uitzondering, zegt Mierau, is het alcoholgebruik. Dat is onder hoogopgeleiden juist hoger.
De Nederlandse aanpak van die gezondheidsverschillen is al sinds de jaren tachtig weinig adequaat. ‘Elke paar jaar komt er een notitie uit, waarin staat dat de verschillen verder zijn toegenomen, waarop iemand plechtig belooft dat ze vanaf nu écht zullen afnemen. Een paar jaar later blijken de verschillen toch weer groter te zijn. Alle overheidsprogramma’s om de verschillen te verkleinen hebben averechts uitgepakt’, zegt Mierau.
De coronacrisis vergroot de kloof alleen maar verder, die treft de armste wijken het hardst. In Moerwijk is het aantal gezinnen dat van de voedselbank afhankelijk is omhooggeschoten. Honderdvijftig waren het er begin maart, drie maanden later zijn het er zeshonderd. Op de wachtlijst voor de noodopvang van daklozen staan inmiddels honderdvijftig mensen. En dat zijn alleen degenen die zich hebben aangemeld.
Voor die ongelijkheid, zegt Jet Bussemaker, zullen we uiteindelijk een ‘ontzettend hoge prijs’ betalen. Bussemaker, oud-staatssecretaris Zorg en oud-minister van Onderwijs, is inmiddels hoogleraar in Leiden, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) en betrokken bij projecten in Moerwijk om de gezondheidsverschillen te verkleinen. De Raad brengt dit weekend het essay Gezondheidsverschillen voorbij uit, een oproep tot een brede maatschappelijke verandering om de verschillen te verkleinen.
Bussemaker: ‘Als we niets doen, worden de verschillen zo groot dat bij grote groepen mensen het vertrouwen in de overheid verder afneemt. Dat leidt tot maatschappelijke onrust, waarvan iedereen in de samenleving last krijgt. Deze ongelijkheid is dé sociale kwestie van het moment.’
Dat vindt ook Ruben Wenselaar, bestuursvoorzitter van Menzis, een zorgverzekeraar die zich wil onderscheiden door de inzet op preventie. ‘Het vraagstuk van de tweedeling is veel fundamenteler dan alleen de levensverwachting. Het gaat om welke dynamiek het oproept, hoe groepen tegenover elkaar komen te staan, over het draagvlak voor het pensioenstelsel. Dat komt allemaal in het geding.’
De oorzaken Fiets met Neo de Bono door Moerwijk en je hebt niet het idee dat je door een getto rijdt. Er is veel groen, de lanen zijn breed, flink wat gevels zijn opgeknapt. ‘Een façade’, zegt Neo, achter de deuren schuilen de problemen, veroorzaakt door jaren van politieke verwaarlozing.
Neo praat zeventig minuten in het uur, met een Bart Chabot-achtige uitstraling. Geboren Rotterdammer en ooit internetondernemer, schathemeltjerijk, todat hij (‘lang verhaal’) op zijn 33ste door God werd geroepen, en schrok van het vooruitzicht dat er op zijn grafsteen ‘hij was goed in geld verdienen’ zou komen te staan. Nu woont hij ‘als een moderne monnik’ in Moerwijk, betaalt de geloofsgemeenschap zijn huur en is hij nauw betrokken bij de bewonersorganisatie de Moerwijk Coöperatie. ‘In anderhalf uur pakketten uitdelen bij de voedselbank hoor ik meer dan drie researchers van de gemeente in anderhalve maand.’
Het gaat niet goed in de wijk, zegt Neo. Kijk hier, aan de Hillenraadweg, is het pikkedonker ’s nachts. ‘Daar wordt gehoerd en gesnoerd, dat wil je niet weten. En de politie komt hier niet.’ Elke nacht om twee uur hoort hij – ‘kloenk, kloenk’ – jongeren de lachgascilinders zijn wooncomplex binnen tillen. Toen de coronacrisis uitbrak moesten alle hulpverleners van de gemeente verplicht thuis blijven. ‘Maar daar gaat de honger niet van weg, hoor.’
Buurthuizen zijn gesloten, de bibliotheek waar buurtbewoners lezen kunnen oefenen of kunnen internetten (‘de Nokia is hier de meestvoorkomende telefoon’, zegt huisarts De Glanville) is allang weg. ‘De enige manier om met de overheid te communiceren, is ertegen te ageren’, zegt Neo. Onder elke brief van de gemeente staat dat je bezwaar kunt maken, maar een gewoon gesprek is niet mogelijk. Dus als de GGD dan een preventiewinkel in de wijk wil openen, moet hij lachen. ‘Alsof folders in een laaggeletterde wijk zomaar ineens gelezen worden.’
In zo’n omgeving is het moeilijk gezond te blijven. De huizen zijn slecht, daar worden mensen ziek van. Allergieën nemen toe. Maar het is vooral de mentale frustratie nergens controle over te hebben die mensen opbreekt. Weer een verslaafde buurman, nieuwe psychiatrische problemen in het portiek, schulden die zich opstapelen.
Als je dan van 30 euro per week moet rondkomen, zegt huisarts De Glanville, ‘dan kies je wat de buik vult, en niet wat goed voor je is. Chips en frikandellen zijn dan logische keuzes.’ Stoppen met roken, is geen prioriteit. En sporten? Van welk geld? En in welke vrije tijd als je alleenstaande moeder bent en drie losvaste baantjes hebt?
In de Marcuskerk in Moerwijk worden voedselpakketten verstrekt. Beeld Hollandse Hoogte / Phil Nijhuis
En daar, zegt hoogleraar Mierau houdt ons zorgstelsel allemaal geen rekening mee. Sterker nog, dat werkt dit soort ontwikkelingen in de hand.
Als je in Nederland ziek wordt, krijg je de beste zorg van de wereld, maar het stelsel leidt ook tot vreemde situaties, legt Wenselaar van Menzis uit. ‘Als een baby’tje te vroeg wordt geboren, trekken we daarvoor alles uit de kast: artsen, couveuses, noem maar op. Volkomen terecht. Dat kost tienduizenden euro’s, en niemand vraagt om de businesscase. Zo’n vroeggeboorte komt regelmatig door het roken tijdens de zwangerschap. Dan denk ik: het zou toch handig zijn geweest als we meer in die eerste negen maanden hadden geïnvesteerd.’
Maar op preventie, op volksgezondheid is niemand af te rekenen. Mierau: ‘Dus als er bezuinigd moet worden, gebeurt dat juist snel op volksgezondheid.’ Nu is het moment dat we dat gaan zien, voorspelt hij. De sportcentra, de buurthuizen, ze komen allemaal in de knel. ‘De samenloop van corona en een recessie gaat een gigantische impact hebben op de gezondheidsverschillen, die lopen bij elke recessie verder op. Nú kunnen we voorkomen dat we over drie jaar weer een rapport hebben over de ongewenste toename en met de roep om maatregelen er nu echt iets aan te doen.’
De gezondheidsverschillen zijn wat bestuurskundigen ‘een wicked problem’ noemen, zegt Bussemaker. Een hopeloos ingewikkelde kluwen aan problemen, die allemaal op elkaar inwerken. Trek je aan het ene touwtje, dan trekt ergens verderop de knoop zich verder vast.
Bij het ontrafelen ervan is de overheid te gewend geraakt aan het idee dat mensen alleen zelf verantwoordelijk zijn voor hun eetpatroon, voor hun rookgewoontes. Bussemaker: ‘We hadden veel te hoge verwachtingen van de zelfredzaamheid van burgers.’ De aanpak om de verschillen te verkleinen moet zich niet (alleen) concentreren op gezond eten of het stoppen met roken, er moet worden gezocht naar de oorzaken achter de oorzaken, betoogt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het nieuwe essay.
Het is een deprimerend rijtje factoren dat de bestaansonzekerheid vergroot en leidt tot chronische stress. Tochtige huizen met schimmel op de muren, weinig groen in de armere stadswijken, fijnstof van de nabijgelegen snelweg, schulden uiteraard, baanonzekerheid door de zzp-isering, het woningtekort waardoor sociaal zwakkeren bij elkaar in de wijk komen te wonen, de druk om te presteren in het onderwijs.
De oplossingen Neo de Bono en Amanda de Glanville hebben inmiddels een nieuw project: het Huis van Gé. De G van gezondheid, en Gé als betrouwbaar persoon. Een personificatie van een fijne plek waar mensen met al hun sores naartoe kunnen, zonder dat ze een oordeel hoeven te verwachten. Waar ze fouten mogen maken. ‘Genade’, zegt Neo, ‘betekent vergeving, ook als je er niet om hebt gevraagd.’
De bedoeling is dat mensen er gezond leren koken, dat vrijwilligers mee gaan op boodschappensafari, om de ongezonde producten te herkennen, dat buurtbewoners wandelclubjes vormen: goed tegen overgewicht én tegen eenzaamheid. ‘Tegelijkertijd’, zegt De Glanville, ‘moeten we de supermarkten aanspreken op de schappen vol met ongezonde producten, hoog in vet, zout en suiker, die ze dagelijks in de aanbieding zetten.’
Wat onderzoekers zoals hijzelf ondertussen in die wijken zouden moeten doen, vindt hoogleraar Mierau, is op zoek gaan naar de gezonde bewoners. ‘Interessant zijn de mensen die een uitkering hebben, maar geen overgewicht, die niet roken, van wie de kinderen goed naar school gaan. Voor hen is veel te weinig aandacht, terwijl er veel mensen zijn zoals zij. Zij hebben als het ware een natuurlijk vaccin tegen al die omgevingsfactoren. De onderzoeksvraag moet zijn: waarom zijn er eigenlijk gezonde arme mensen? Als we die vraag beantwoorden, kunnen we veel beter helpen.’
Zulk soort onderzoek is pas net begonnen, zegt Mierau. De eerste voorlopige resultaten laten zien dat bijvoorbeeld een sterk sociaal netwerk ook bij arme mensen een goede voorspeller is van een gezond leven.
Op stelselniveau moet er het nodige veranderen, denkt Mierau. Het belangrijkste: iemand – een minister, een wethouder – moet politiek verantwoordelijk zijn voor de volksgezondheid. ‘Is het niet vreemd dat er nog nooit een ambtsdrager is opgestapt omdat het aantal mensen met overgewicht is toegenomen?’ Pas als een gezagsdrager kan worden afgerekend op een slechtere volksgezondheid, zullen de verschillen kleiner worden.
In die richting pleit ook Menzis-voorman Wenselaar. ‘Geef mij niet alleen een zorgplicht, maar ook een gezondheidsplicht.’ Die zou in alle vijf zorgwetten moeten worden opgenomen, vindt hij. Zorgverzekeraars zouden er dan per regio, samen met gemeenten en zorgorganisaties, voor moeten zorgen dat niet alleen de zorg, maar ook de volksgezondheid op orde is. ‘Je bekijkt hoe de situatie nu is, en spreekt af dat er over vijf jaar fundamentele verbeteringen zijn. Zo niet, dan heb je heel wat uit te leggen.’
Het betekent, denken de heren, dat er minder vrijblijvende maatregelen nodig zijn. ‘Waarom’, zegt Wenselaar, ‘kan ik eigenlijk nog struikelen over de bieraanbiedingen als ik een supermarkt binnenstap? Zouden alle ongezonde artikelen niet op een aparte afdeling moeten staan, zodat ik bewust de keuze moet maken iets ongezonds aan te schaffen?’
De suikertaks, nog zoiets. Mierau: ‘Hoewel we weten dat die leidt tot een afname van het frisdrankgebruik, blijven we er vooralsnog verre van. Of het caloriegehalte in bepaald eten: je kunt dat verplicht laten dalen. Strakker toezicht op de scholen, zodat kinderen geen ongezond eten meekrijgen. En wat te denken van stedenbouwkundige planning? Je kunt een stad zo inrichten dat mensen meer gaan bewegen. En uit onderzoek blijkt: hoe meer er wordt bewogen in een wijk, des te lager zijn de zorgkosten.’
Wenselaar vindt ook dat de overheid burgers moet kunnen verplichten aan preventieprogramma’s mee te doen. ‘Stel, je komt voor de derde keer in het ziekenhuis voor dezelfde kwaal, en we weten dat er bewezen succesvolle programma’s zijn die een nieuwe opname kunnen voorkomen. Dan moeten we kunnen zeggen: sorry hoor, maar je gaat nu dit programma in. Niet iedereen is in staat om zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen, door gebrek aan gezondheidskennis of vaardigheden; je kunt dat niet eindeloos bij het individu laten. Soms moet je actiever helpen en ingrijpen. Als je vindt dat er fundamentele problemen zijn en je wilt die echt verkleinen, dan moet je ook doorpakken en maatregelen nemen.’
RVS-voorzitter Bussemaker denkt nog breder. Ooit, eind negentiende eeuw, werden de riolen aangelegd, het begin van de stadshygiëne. Niet als humanitair beleid voor de armen, maar als maatschappelijke verbetering voor iedereen. Het hielp de stank de stad uit, de difterie en cholera ook, het bracht fundamentele verandering voor miljoenen mensen. Zo’n grote sprong is nu weer nodig. Bussemaker: ‘We moeten op zoek naar een nieuwe riolering.’
DE SUIKERTAKS Nederland voert nog geen suikertaks in, de belasting met name gericht op suikerhoudende frisdranken. Staatssecretaris Blokhuis (Preventie) probeert vooralsnog door afspraken met frisdrankfabrikanten het suikergehalte te verlagen.
Daarmee voert Nederland het advies van de Wereldgezondheidsorganisatie niet uit. 43 landen wereldwijd doen dat wel, van Noorwegen tot Mexico, van het Verenigd Koninkrijk tot verschillende Amerikaanse staten. Volgens de WHO kan een prijsverhoging van 20 procent leiden tot een afname in consumptie van ook 20 procent.
Alleen de dreiging van het invoeren kan al helpen. In het Verenigd Koninkrijk verlaagden de fabrikanten het suikergehalte in hun frisdrank om aan de belasting te ontkomen. Dat scheelde volgens de Britse regering 45 miljoen kilo aan suiker die jaarlijks in de Britse magen vloeit.
Goed nieuws, vindt Foodwatch, een organisatie die zich inzet voor gezond eten. Gemiddeld drinken Nederlanders volgens Foodwatch 44 kilo suiker per jaar, kinderen zelfs 51 kilo. In een halve liter frisdrank kan tot wel het equivalent van 12 suikerklontjes zitten.
Te veel suikerinname kan leiden tot diabetes type 2, tot hartziekten en tot obesitas. Volgens een studie van wetenschappers van Harvard kom je jaarlijks ruim twee kilo aan als je elke dag één blikje frisdrank neemt, en die 150 kilocalorieën niet elders schrapt in je eetpatroon.
Coronahulp actie voor oa de Voedselbank Moerwijk Moerwijk is niet alleen de armste wijk maar ook de meest ongezonde wijk van Nederland. Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat corona een wijk als de onze extra hard treft. Er wonen veel mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank, leven van weekgeld of gewoon moeite hebben de eindjes aan elkaar knopen. Voor hun wordt het de komende tijd met alle Corona maatregelen extra moeilijk. Daarom zijn Geloven in Moerwijk, de diaconie van de Marcuskerk (PG de Drieklank) , de Cypreskerk , de Moerwijk Coöperatie en de Pit van Moerwijk de Coronahulp actie gestart.
Zo verstrekken we oa via de Voedselbank in Moerwijk wekelijks 300 voedselpakketten en of maaltijden aan mensen die niet genoeg geld hebben om iedere dag een volledige maaltijd op tafel te zetten.
Help ons helpen en GEEF! Via onderstaande link kun je geld doneren aan Geloven in Moerwijk, het komt op een speciale rekening te staan voor Coronahulp. In eerste instantie zullen we dit geld gebruiken om de pakketten van de Voedselbank aan te vullen zodat niemand tekort hoeft te komen.
Geef via uw eigen bankprogramma Doneren kan natuurlijk ook door uw gift via uw eigen bank over te maken naar NL 18 BUNQ 203 572 02 14 tnv onze (steun)stichting Pionieren in Moerwijk onder vermelding van ‘Donatie Coronahulp Moerwijk’
Het geld komt op een speciale rekening van onze Steunstichting Pionieren in Moerwijk en zal gebruikt worden voor de Voedselhulp in Moerwijk. Stichting Pionieren in Moerwijk geeft een ANBI status en giften zijn daarom aftrekbaar.
Geeft u liever praktisch? Handzeep, handgel, houdbare levensmiddelen zijn ook van harte welkom.
Heb je vragen of juist een aanbieding? Neem dan contact op met: Bettelies: Bel, sms of Whatsapp 06 24 86 16 71 of stuur een mail naar [email protected] Neo : Bel, sms of Whatsapp 06 34 196 796 of stuur een mail naar [email protected] Henny : Bel, sms of Whatsapp 06 43 18 49 86 of stuur een mail naar [email protected]
Woont u in Moerwijk en heeft u behoefte aan een warme maaltijd? Neem dan even contact op met Omid. : Bel, sms of Whatsapp 06 84 65 22 32 of stuur een mail naar [email protected]
Naar aanleiding van de publicatie van het rapport ‘Zicht op de samenleving in coronatijd’ van het Sociaal Cultureel Planbureau besteedde RTL Nieuws aandacht aan de Coronahulp actie die vanuit de Moerwijk Coöperatie samen met Geloven in Moerwijk opgezet is. Je kunt de uitzending van RTL Nieuws hier terugkijken. Het item over de Coronahulp actie in Moerwijk is vanaf 17:33 Coronahulp in Moerwijk nodig? Hieronder vind je alle informatie Door corona hebben veel Moerwijkers hulpvragen, zorgen en behoefte aan een goed gesprek. Wij als bewonersorganisatie samen met de gemeente willen u helpen gemakkelijk informatie te vinden die nu voor u als bewoner van Moerwijk / Den Haag van belang kan zijn.
Telefoonnummers voor Coronahulp en aandacht in Moerwijk
Mariëlle Bij Betje / Boodschappenservice 06 12 42 1751 Karina Achterban Werkt powered by Reakt 06 227 329 39 Grace Achterban Werkt powered by Reakt 06 400 53 226
Telefoonnummers voor Coronahulp en aandacht in Den Haag
Mensen die zich kwetsbaar voelen en in de knel komen door het coronavirus kunnen terecht bij (070) 205 30 03 voor (hulp)vragen of een goed gesprek. Dit telefoonnummer is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 21.00 uur en in het weekend van 10.00 tot 16.00 uur.
Overal in Nederland zetten talloze lokale organisaties en kerken zich in voor mensen die hulp kunnen gebruiken. Praktische hulp nodig? Een luisterend oor? Bel dan naar 0800 1322 (gratis )of via de website. Je bent #Nietalleen.
Er is ook een landelijk crisisnummer voor alle vragen over het coronavirus: 0800 – 13 51. Dit nummer is dagelijks bereikbaar tussen 8.00 en 20.00 uur. Zit u in het buitenland? Dan kunt u bellen naar (0031) 202 05 13 51.
Bel voor algemene vragen over uw gezondheid met de GGD Haaglanden: (088) 355 01 00.
Heeft u vragen over geld, uitkering, werk, schulden, juridische zaken, of (Ooievaars)regelingen? Kijk op www.helpdeskgeldzaken.nl(externe link) of bel met de klantenservice SZW op (070) 353 75 00. Bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur.
U kunt ook bellen met de Luisterlijn. Vrijwilligers zitten 24 uur per dag klaar voor een gesprek per telefoon 0900 – 07 67 of per chat. Voor iedereen met behoefte aan een luisterend oor is er tijd en aandacht. Het gesprek kan gaan over verdriet, verlies, zorgen, eenzaamheid of iets anders.
Er is een speciale hulplijn voor ouderen met een migratieachtergrond. Zij kunnen hier terecht voor al hun vragen over het coronavirus of om gewoon een praatje te maken. Bij deze nieuwe lijn van seniorenorganisatie KBO-PCOB werken vrijwilligers die zelf ook een migratieachtergrond hebben. Het telefoonnummer van de hulplijn is (030) 340 06 00.
Coronahulp van organisaties, initiatieven en vrijwilligers
Sociale Kaart Op de Sociale Kaart Den Haag(externe link) vindt u heel veel organisaties die tijdens de coronacrisis extra hulp bieden. Ook vindt u er informatie over boodschappendiensten en maaltijdservices.
Initiatieven voor en door Hagenaars Er zijn veel initiatieven en mensen die elkaar kunnen helpen. Voor heel veel vragen en problemen worden door en voor Hagenaars oplossingen geboden die u kunt vinden op pepdenhaag.nl/corona(externe link).
Vrijwilliger zijn of vinden Wilt u zelf in actie komen? Of is uw organisatie op zoek naar vrijwilligers? Kom in actie en kijk op denhaagdoet.nl (externe link).
Burgerinitiatieven – vraag en aanbod Door PEP Den Haag worden corona-initiatieven van vrijwilligers en de hulpvragen van inwoners bij elkaar gebracht op een website. Wilt u zelf hulp aanbieden of wilt u gebruikmaken van hulp? Ga naar www.do-good.nu/denhaag(externe link).
Hulp op internet
Nietalleen.nl Door de uitbraak van het coronavirus komen veel mensen in moeilijkheden. Via ons onlie platform willen we in deze tijd helpen waar nodig: denk aan boodschappen doen, medicijnen ophalen, even een belletje zodat je ervaart dat je er niet alleen voor staat. Meld je aan via nietalleen.nl Eerste Hulp bij Eenzaamheid Eenzaamheid ligt al snel op de loer als iedereen thuisblijft. Zeker wanneer iedereen binnen moet blijven en even op bezoek gaan niet mogelijk is. Zoek op een andere manier contact. Kijk op ehbe.nl om te zien wat u kunt doen.
Gezin en corona Hoe kunt u omgaan met problemen in het gezin door de coronacrisis? De gemeente heeft hiervoor een website gemaakt. Lees de informatie en tips op gezinencorona.nl/den-haag(externe link).
Hulp bij geldzaken De coronacrisis heeft voor veel mensen gevolgen voor de portemonnee. Misschien komt er op dit moment minder geld binnen en blijven uw uitgaven gelijk? Zorg ervoor dat u niet in de problemen komt en maak gebruik van de gratis tips en hulp! Kijk op de website van Helpdesk Geldzaken(externe link).
Huiselijk geweld Met een speciale factsheet ‘Wat als de spanningen thuis oplopen?’ vraagt het ministerie van VWS aandacht voor huiselijk geweld tijdens de coronacrisis. We blijven in deze periode zoveel mogelijk thuis, iets wat in veel huishoudens goed gaat, maar niet overal. Waar de spanningen thuis oplopen, probeert het ministerie zoveel mogelijk te helpen. Aan de ene kant biedt de factsheet tips om te voorkomen dat de spanningen oplopen, aan de andere kant biedt hij opties voor hulp als het uit de hand loopt. De factsheet staat op: www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl(externe link).
Nieuwkomers en corona Het Kenniscentrum Integratie (KIS) heeft een helpdesk geopend voor nieuwkomers met vragen over corona. Kijk op www.kis.nl(externe link).
Thuisleefgids De maatregelen rondom het coronavirus kunnen het lastig maken om zelfstandig thuis te wonen, zeker voor kwetsbare en oudere Hagenaars. Technologie kan hen helpen om deze tijd zo gezond, veilig en plezierig mogelijk door te komen. Daarom heeft Thuisleefgids, samen met de gemeente Den Haag, de Corona Thuisleefwijzer gemaakt: haagsecoronathuisleefwijzer.nl(externe link).
Met deze tool kunnen Hagenaars, mantelzorgers en professionals zelf technologische hulpmiddelen vinden en aanschaffen, die hen helpen in deze tijd. Op basis van een aantal vragen over de leefsituatie en gezondheid, toont de Corona Thuisleefwijzer passende producten. De tool geeft dus advies op maat.
Corona eenvoudig uitgelegd Op corona.steffie.nl(externe link) wordt moeilijke informatie over het nieuwe coronavirus op een eenvoudige manier uitgelegd. De website is speciaal bedoeld voor mensen die moeite hebben om informatie over corona te begrijpen. Voor vragen als: wat als je het virus krijgt? En waarom zijn maatregelen nodig?
Hulp bij zorgvervoer Doordat iedereen thuisblijft is AV070 inzetbaar voor zorgvervoer. Hiervoor gelden voorwaarden. Zo moet de zorgverlener in Den Haag wonen en de zorg plaatsvinden in regio Haaglanden. Neem contact op met Servicelijn (070) 205 30 03 wanneer u hiervan gebruik wilt maken.
Noodopvang kinderen van ouders/verzorgers met cruciale beroepen Werkt u of uw partner in een cruciaal beroep of vitaal proces(externe link)? Kunt u de opvang van uw kind(eren) niet zelf organiseren? Dan kunt u uw kind(eren) naar de kinderopvang (dag-, buitenschoolse of gastouderopvang) brengen. Dat kan ook als u hiervan nog niet eerder gebruik maakte. Neem contact op met een kinderopvangorganisatie of gastouderbureau voor dag-, avond- en/of nachtopvang.
Locaties noodopvang In Den Haag zijn er 3 locaties die 24/7 opvang aanbieden: Daan Dak(externe link), Jane’s Bond flexibele 24/7 kinderopvang(externe link) en Funny Kids(externe link). Komt u er niet uit met de kinderopvang? Bel of mail dan naar het register kinderopvang van de gemeente Den Haag: telefoonnummer (070) 353 79 00 (maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur) of mail naar [email protected](externe link). Een lijst met alle noodopvanglocaties in Den Haag kunt u bij het register opvragen per e-mail.
Vergoeding eigen bijdrage De noodopvang is gratis. Dit is mogelijk doordat de overheid aan ouders heeft gevraagd om de factuur van de kinderopvang te blijven betalen. De overheid compenseert de door ouders betaalde eigen bijdrage tot het wettelijk vastgesteld maximum uurtarief. Dit geldt voor ouders die kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst krijgen maar óók voor ouders die van de gemeente een tegemoetkoming in de kosten van de peuteropvang ontvangen. Lees meer over deze vergoeding op rijksoverheid.nl(externe link).
Informatie voor mantelzorgers Wilt u weten wat u kunt doen als mantelzorger en waar u juist nu op moet letten? Ga naar denhaagmantelzorg.nl(externe link).
Informatie voor ondernemers Bent u behalve bewoner een Haagse ondernemer? Zowel de gemeente als de Rijksoverheid proberen u zoveel mogelijk te ondersteunen. Bekijk de meest gestelde vragen en antwoorden hierover op de pagina Coronavirus: informatie voor ondernemers.
Wilt u als ondernemer in Moerwijk coronahulp aanvragen? Neem dan contact op met Made in Moerwijk
Dienstverlening gemeente tijdens Corona Moet u binnenkort uw rijbewijs vernieuwen? Heeft u een afspraak over sociale zaken? Of wilt u weten of u naar het zwembad kan? Ga voor informatie over hoe de gemeente tijdens de coronacrisis werkt naar de pagina Coronavirus: wijzigingen dienstverlening.
Coronahulp informatie Moerwijk / Den Haag Door het coronavirus hebben veel Moerwijk-ers hulpvragen, zorgen en behoefte aan een goed gesprek. De Moerwijk Coöperatie als bewonersorganisatie samen met de Gemeente Den Haag willen u helpen gemakkelijk de Coronahulp informatie te vinden die nu voor u als bewoner van Moerwijk / Den Haag van belang kan zijn.
Mariëlle Bij Betje / Boodschappenservice 06 12 42 1751 Karina Achterban Werkt powered by Reakt 06 227 329 39 Grace Achterban Werkt powered by Reakt 06 400 53 226
Telefoonnummers voor hulp en aandacht in Den Haag
Mensen die zich kwetsbaar voelen en in de knel komen door het coronavirus kunnen terecht bij (070) 205 30 03 voor (hulp)vragen of een goed gesprek. Dit telefoonnummer is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 21.00 uur en in het weekend van 10.00 tot 16.00 uur.
Overal in Nederland zetten talloze lokale organisaties en kerken zich in voor mensen die hulp kunnen gebruiken. Praktische hulp nodig? Een luisterend oor? Bel dan naar 0800 1322 (gratis )of via de website. Je bent #Nietalleen.
Er is ook een landelijk crisisnummer voor alle vragen over het coronavirus: 0800 – 13 51. Dit nummer is dagelijks bereikbaar tussen 8.00 en 20.00 uur. Zit u in het buitenland? Dan kunt u bellen naar (0031) 202 05 13 51.
Bel voor algemene vragen over uw gezondheid met de GGD Haaglanden: (088) 355 01 00.
Heeft u vragen over geld, uitkering, werk, schulden, juridische zaken, of (Ooievaars)regelingen? Kijk op www.helpdeskgeldzaken.nl(externe link) of bel met de klantenservice SZW op (070) 353 75 00. Bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur.
U kunt ook bellen met de Luisterlijn. Vrijwilligers zitten 24 uur per dag klaar voor een gesprek per telefoon 0900 – 07 67 of per chat. Voor iedereen met behoefte aan een luisterend oor is er tijd en aandacht. Het gesprek kan gaan over verdriet, verlies, zorgen, eenzaamheid of iets anders.
Er is een speciale hulplijn voor ouderen met een migratieachtergrond. Zij kunnen hier terecht voor al hun vragen over het coronavirus of om gewoon een praatje te maken. Bij deze nieuwe lijn van seniorenorganisatie KBO-PCOB werken vrijwilligers die zelf ook een migratieachtergrond hebben. Het telefoonnummer van de hulplijn is (030) 340 06 00.
Hulp van organisaties, initiatieven en vrijwilligers
Sociale Kaart Op de Sociale Kaart Den Haag(externe link) vindt u heel veel organisaties die tijdens de coronacrisis extra hulp bieden. Ook vindt u er informatie over boodschappendiensten en maaltijdservices.
Initiatieven voor en door Hagenaars Er zijn veel initiatieven en mensen die elkaar kunnen helpen. Voor heel veel vragen en problemen worden door en voor Hagenaars oplossingen geboden die u kunt vinden op pepdenhaag.nl/corona(externe link).
Vrijwilliger zijn of vinden Wilt u zelf in actie komen? Of is uw organisatie op zoek naar vrijwilligers? Kom in actie en kijk op denhaagdoet.nl (externe link).
Burgerinitiatieven – vraag en aanbod Door PEP Den Haag worden corona-initiatieven van vrijwilligers en de hulpvragen van inwoners bij elkaar gebracht op een website. Wilt u zelf hulp aanbieden of wilt u gebruikmaken van hulp? Ga naar www.do-good.nu/denhaag(externe link).
Hulp op internet
Nietalleen.nl Door de uitbraak van het coronavirus komen veel mensen in moeilijkheden. Via ons onlie platform willen we in deze tijd helpen waar nodig: denk aan boodschappen doen, medicijnen ophalen, even een belletje zodat je ervaart dat je er niet alleen voor staat. Meld je aan via nietalleen.nl Eerste Hulp bij Eenzaamheid Eenzaamheid ligt al snel op de loer als iedereen thuisblijft. Zeker wanneer iedereen binnen moet blijven en even op bezoek gaan niet mogelijk is. Zoek op een andere manier contact. Kijk op ehbe.nl om te zien wat u kunt doen.
Gezin en corona Hoe kunt u omgaan met problemen in het gezin door de coronacrisis? De gemeente heeft hiervoor een website gemaakt. Lees de informatie en tips op gezinencorona.nl/den-haag(externe link).
Hulp bij geldzaken De coronacrisis heeft voor veel mensen gevolgen voor de portemonnee. Misschien komt er op dit moment minder geld binnen en blijven uw uitgaven gelijk? Zorg ervoor dat u niet in de problemen komt en maak gebruik van de gratis tips en hulp! Kijk op de website van Helpdesk Geldzaken(externe link).
Huiselijk geweld Met een speciale factsheet ‘Wat als de spanningen thuis oplopen?’ vraagt het ministerie van VWS aandacht voor huiselijk geweld tijdens de coronacrisis. We blijven in deze periode zoveel mogelijk thuis, iets wat in veel huishoudens goed gaat, maar niet overal. Waar de spanningen thuis oplopen, probeert het ministerie zoveel mogelijk te helpen. Aan de ene kant biedt de factsheet tips om te voorkomen dat de spanningen oplopen, aan de andere kant biedt hij opties voor hulp als het uit de hand loopt. De factsheet staat op: www.ikvermoedhuiselijkgeweld.nl(externe link).
Nieuwkomers en corona Het Kenniscentrum Integratie (KIS) heeft een helpdesk geopend voor nieuwkomers met vragen over corona. Kijk op www.kis.nl(externe link).
Thuisleefgids De maatregelen rondom het coronavirus kunnen het lastig maken om zelfstandig thuis te wonen, zeker voor kwetsbare en oudere Hagenaars. Technologie kan hen helpen om deze tijd zo gezond, veilig en plezierig mogelijk door te komen. Daarom heeft Thuisleefgids, samen met de gemeente Den Haag, de Corona Thuisleefwijzer gemaakt: haagsecoronathuisleefwijzer.nl(externe link).
Met deze tool kunnen Hagenaars, mantelzorgers en professionals zelf technologische hulpmiddelen vinden en aanschaffen, die hen helpen in deze tijd. Op basis van een aantal vragen over de leefsituatie en gezondheid, toont de Corona Thuisleefwijzer passende producten. De tool geeft dus advies op maat.
Corona eenvoudig uitgelegd Op corona.steffie.nl(externe link) wordt moeilijke informatie over het nieuwe coronavirus op een eenvoudige manier uitgelegd. De website is speciaal bedoeld voor mensen die moeite hebben om informatie over corona te begrijpen. Voor vragen als: wat als je het virus krijgt? En waarom zijn maatregelen nodig?
Hulp bij zorgvervoer Doordat iedereen thuisblijft is AV070 inzetbaar voor zorgvervoer. Hiervoor gelden voorwaarden. Zo moet de zorgverlener in Den Haag wonen en de zorg plaatsvinden in regio Haaglanden. Neem contact op met Servicelijn (070) 205 30 03 wanneer u hiervan gebruik wilt maken.
Noodopvang kinderen van ouders/verzorgers met cruciale beroepen Werkt u of uw partner in een cruciaal beroep of vitaal proces(externe link)? Kunt u de opvang van uw kind(eren) niet zelf organiseren? Dan kunt u uw kind(eren) naar de kinderopvang (dag-, buitenschoolse of gastouderopvang) brengen. Dat kan ook als u hiervan nog niet eerder gebruik maakte. Neem contact op met een kinderopvangorganisatie of gastouderbureau voor dag-, avond- en/of nachtopvang.
Locaties noodopvang In Den Haag zijn er 3 locaties die 24/7 opvang aanbieden: Daan Dak(externe link), Jane’s Bond flexibele 24/7 kinderopvang(externe link) en Funny Kids(externe link). Komt u er niet uit met de kinderopvang? Bel of mail dan naar het register kinderopvang van de gemeente Den Haag: telefoonnummer (070) 353 79 00 (maandag tot en met vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur) of mail naar [email protected](externe link). Een lijst met alle noodopvanglocaties in Den Haag kunt u bij het register opvragen per e-mail.
Vergoeding eigen bijdrage De noodopvang is gratis. Dit is mogelijk doordat de overheid aan ouders heeft gevraagd om de factuur van de kinderopvang te blijven betalen. De overheid compenseert de door ouders betaalde eigen bijdrage tot het wettelijk vastgesteld maximum uurtarief. Dit geldt voor ouders die kinderopvangtoeslag van de Belastingdienst krijgen maar óók voor ouders die van de gemeente een tegemoetkoming in de kosten van de peuteropvang ontvangen. Lees meer over deze vergoeding op rijksoverheid.nl(externe link).
Informatie voor mantelzorgers Wilt u weten wat u kunt doen als mantelzorger en waar u juist nu op moet letten? Ga naar denhaagmantelzorg.nl(externe link).
Informatie voor ondernemers Bent u behalve bewoner een Haagse ondernemer? Zowel de gemeente als de Rijksoverheid proberen u zoveel mogelijk te ondersteunen. Bekijk de meest gestelde vragen en antwoorden hierover op de pagina Coronavirus: informatie voor ondernemers.
Wilt u als ondernemer in Moerwijk coronahulp aanvragen? Neem dan contact op met Made in Moerwijk
Dienstverlening gemeente Moet u binnenkort uw rijbewijs vernieuwen? Heeft u een afspraak over sociale zaken? Of wilt u weten of u naar het zwembad kan? Ga voor informatie over hoe de gemeente tijdens de coronacrisis werkt naar de pagina Coronavirus: wijzigingen dienstverlening.
Dutch
Arabic
Bulgarian
Chinese (Simplified)
English
French
Frisian
German
Hausa
Italian
Kurdish (Kurmanji)
Pashto
Polish
Portuguese
Russian
Spanish
Turkish
Ukrainian
Urdu